Кўнгил меҳробидан жой олган шоир.
Қаро кўзларимда кўринмайди нам,
Гарчанд кўнгил тўла оҳ ила фарёд.
Шоирларнинг эрта кетишига ҳам
Наҳот кўниктирди бизларни ҳаёт...
Шукур Қурбон.
Ҳа шоир айтганидек, юртим осмонида чақнаган шоиримиз, ўзбекнинг бўз бола шоири, серқирра ижодкор, лафзи ила қалами бир сайрагулик шоир, минглаб шеьрият шайдоларининг кўнгил меҳробидан жой олган севимли Муҳаммад Юсуфдан айро тушганимизга ҳам 13 йил бўлибди, ва биз бу айрилиқ йилларига ҳам кўникибмиз. Бироқ бу йиллар ораси узоқлашиб боргани сари шоирга бўлган меҳримиз, уни экранларда кўрганимизда ва радио тўлқинларида овози сеҳрини эшитганимизда соғинч ҳисси кўз ёшларимизга айланиб юзларимизни ювади ва тақдир ишларига тан бермасдан ўзга илож йўқлигини эьтироф эта оламиз холос.
Муҳаммад Юсуф бутун вужуди билан ўзбек тупроғига йўғрилган туғма шоир эди, у камтар ва ҳокисор эди, у бобо деҳқони дилидагини топиб ёзадиган, ёниб ёзадиган бободеҳқон шоир эди.
Шоир:
Ёруғ юзим,
Кўп ёришиб
Кетгайдир бир жилмайсанг
Душманларни оққа ўраб
Қўйганингни билмайсан,
Уйингда ҳам,
Тўйингда ҳам
Пайкалингни ўйлайсан,
Содда дил – имоним менинг
Бободеҳқоним менинг.
Деганда нақадар ҳақ эди ва ўз меҳрини ўз халқига ўз сатрида изхор эта олди.
Шоиримиз – табиат шоири, кўнгил ва ошиқлар шоири, шодлигу қувонч, инсонлар ғам андуҳига ҳамнафас шоир эди. У “Оқ рўмол қизлар” шеьрида ўзбек қизлари, уларнинг ҳусни – ибоси ва уларга чексиз муҳаббатини қувонч ила куйлайди.
Ўсма ўпган қошми бу зулук,
Бунча поксиз, бунчалар суюк
Сиз борсизки, муҳаббат ҳам бор
Сиз борсизки Муҳаммад буюк
Ойдин қизлар, ойжамол қизлар
Ойдан тушган оқ румол қизлар.
Муҳаммад Юсуф чин маьнодаги табиат шайдоси эди. Шоир қишлоқда яшаб улғайгани учун ҳам кенг қишлоқ ҳаёти, табиат қўйнида иссиқ тупроқ ҳидини туйиб яшагани учун ҳам она- табиатга ошно бўлиб, она- табиатнинг жамиики неьматлари, гуллари, мевалари, тоғу-тошлари, хаттоки тоғлардаги лолақизғалдоқларини чиройли капалакларига бўлган меҳру-муҳаббатини оддий, чапани сўзлар билан ўз ихлосмандлари кўнгилларига туҳфа этиб кетди.
Шоир куйлаганидек:
Ёмғир ёғар шитирлаб,
Нурми ипак толалар.
Баҳор келса қиқирлаб,
Қирга чиқар болалар.
Лолалар ҳар жойда бор
Бизда бори қайда бор?
Кўкни булут ўрайди
Ерни ёмғир аллалар.
Раёҳон хидин таратди,
Донга интиқ далалар
Далалар ҳар жойда бор,
Бизда бори қайда бор?
Муҳаммад Юсуфнинг ўз ватани, халқи юрту элига бўлган муҳаббати қисқа – 47 йиллик умри давомига гўёки тошқин сойлардек шошиб-тошиб қаламлардан қоғозларга тўкилгандек. Унинг “Ўзбекнинг аёллари”, “Ўқувчимга”, “Ўзингдан қўймасин халқим”, “Ўзбекистон”, “Фарёд”, “Она тилим”, “Тавалло” шеьрларида шу ватан, шу халққа бўлган ўтли муҳаббат туйғулари чақмоқдек юракларга ёруғлик улашади.
О, ота маконим,
Онажон ўлкам
Ўзбекистон жоним тўшай соянга
Сендан меҳрибон йўқ
Сенингдек кўркам
Римни алишмасман бедапоянга...
Кўрдим сулувларнинг энг фарангларин,
Ё худбинман ё бир содда касман мен.
Парижнинг энг гўзал ресторанларин,
Битта тандирингга алишмасман мен.
Мана 13 йилдирки М.Юсуф орамизда йўқ. Бироқ унинг чинакам бетакрор ижодий мероси, барҳаёт ва завол кўрмас шеьрлари ҳамиша кўнглимиз меҳробида яшайди. Севимли шоирамиз Ҳалима Худойбердиева айтганларидек “Агар биз сиздан ватанни севишни, ёрни севишни, ардоқлашни, асрашни ўргандик, десак бу сўзимда қилча муболаға йўқ”
Ҳа шоиримиз барчани, бутун мавжудодни содда ва самимий муҳаббати билан севди. “Ҳайқириб бер, Оймомо” деб қуёшу, ойни, “Дўппи киймай қўйди одамлар” дея ўзбекона дўппимизга меҳру-муҳаббатини, “Кўзи қаро қалдирғоч”у, “Эрка кийик майлими бир эркаласам”, “Кўкламойим кўкингдан бер бир чимдим”, “Пешонангдан ўпай десам пешонанг йўқ” дея соҳир кўнгил ила севди, севгисини содда ва самимий сатрларла изхор эта олди.
Бу кун эса барча шеърият ихлосмандлари ўз шоирин қумсаб яшамоқда ва шунинг учун ҳам бутун юртимизда шоир хотираси доимо эҳтиромда… доимо ҳурматда ёдга олинмоқда. Айниқса, шу кунларда Муҳаммад Юсуф таваллудининг муборак 60 йиллигини барча фан, таълим, маьнавий-маьрифий соҳаларда тантанали нишонлаш учун кенг қамровли тайёргарлик ишлари бошлаб юборилган.
Муҳтарам Президентимиз И.Каримовнинг шоир таваллудини муносиб кутиб олишга бўлган эьтиборлари, − “Ўзбекистон халқ шоири М.Юсуф таваллудининг 60 йиллигини нишонлаш тўғрисида”ги айниқса, шоир иҳлосмандлари қувончига қувонч қўшди.
Ҳа, қалби гўзал ва доимий уйғоқ, халқи учун, она юрти ва мустақиллик учун ёниб яшаган, ёниб ёзган, ёзганда ҳам инсонлар қалби тубидаги дардни топиб ёза олган шоир хотираси хар қачон эьзозга муносибдир. М.Юсуф ўлган эмас, у хамиша барҳаёт, у бетакрор шеьрлари билан доимо қалбимизда яшайверади ва у хамиша бизни:
Қадим юртга қайтсин қадим наволарим,
Қумлар босиб қуримасин дарёларим.
Алпомишга алла айтган момоларим,
Руҳини шод этай десанг – халқ бўл элим.
дея маюс табассум ила севимли китобхонларини ўзи ва ўз сатрларига халқини эса меҳр-оқибат, аҳиллик, миллий қадриятларга садоқат руҳи ила қуёшга интилиб яшашга чорлайверади.
Ҳадяхон Баҳодирова
Данғара тумани 18-мактаб ЎИБРЎ,
Ўзбекистон Халқ таълими аълочиси
